TARİH
Bulanık ilçesi 1927 yılında Muş’ un il
olması sebebi ile Muş’ a bağlı ilçe olmuştur. Eski ismi Kop olup daha sonra
Bulanık olarak değiştirilmiştir. İlçemiz Muş İlinin en büyük ilçesidir.
Bulanık ve çevresi tarihi M.Ö. 3000 li yıllara
kadar uzanan oldukça eski bir yerleşim alanıdır. M.Ö. 2500-3000 yıllarında
Bulanık ve çevresinde NOBİ’ ler yaşamış ve bu yörede GOBİN adlı bir kasaba
kurmuşlardır, daha sonra bölgeye URARTULAR hâkim olmuşlardır. Bilahare 1071
Malazgirt Zaferine kadar bölgede Bizans hakimiyeti yaşanmıştır. Büyük Selçuklu
İmparatorluğunun parçalanmasından sonra 1555 yılında Kanuni Sultan Süleyman
tarafından Muş’ un Akkoyunlulardan alınmasına kadar bölge Akkoyunluların
hakimiyeti altında kalmıştır.
Bulanık 1884 yılında Muş Sancağına, Bitlis
Vilayetine bağlanmıştır. 1927 Yılında Muş’un İl olması İtibarı ile Muş’ a bağlı
ilçe olmuştur.
Bulanık ilçesi 1. Dünya savaşında bir süre
Rus işgalinde kalmış, 6 Nisan 1918’ de işgalden kurtulmuştur. Bulanık
halkının geçim kaynağı bitkisel üretim ve hayvancılıktır. 105.855 hektar tarıma
elverişli alanda genellikle buğday, arpa, mercimek, ay çekirdeği, yemlik
bitkiler ve son yıllarda artarak devam eden şeker pancarı üretimi
yapılmaktadır. Ayrıca bu 105.855 hektar arazinin 700 hektarı yayla (Hayat,
Kazım, Orta Yayla) 17.885 hektarı çayır alanı, 24 hektarı Bağ- Bahçe alanı 45
hektarı ihtiyaç dahilinde sebzecilik alanında kullanılmaktadır. Hayvancılık son
yıllarda fazla gelişmemiş olup, sığır ve koyun yetiştirilir. Kışları büyük
illere sezonluk çalışmalar için gidip gelenler de mevcuttur.
1950’ li yıllardan sonra bölgenin yapısına
bağlı olarak gelip buralara yerleşen göçmenler, tamamen olmasa da Bulanık’ tan
eğitim ve iyi yaşam koşulları nedeniyle göç etmişlerdir. Bir kısmı ise yine
Bulanık’ ta kalmıştır.
COĞRAFYA
Bulanık adının ilçe sınırları içerisinde
bulunan Kazan Gölünün suyunun bulanık oluşundan kaynaklandığı rivayet olunur.
Bu göl Bilican Dağından gelen kaynak ve kar suları ile beslenir göle kadar
berrak gelen sular göle varır varmaz toprakla karışarak bulanır. Gölden
çıktıktan sonra Körsu Deresi ismini alır. İlçenin coğrafi karakteristikleri;
Bilican Dağı, Murat Nehri, Heftrenk Çayı ve Haçlı (Kazan) Gölüdür.
İlçemiz; Muş ili ile Ağrı karayolu
üzerinde kurulu olup il merkezine uzaklığı 105 km. Ağrı iline, 155 km
uzaklıktadır. İlçe merkezine en yakın ilçe Malazgirt ilçesi olup 25 km
mesafelidir ayrıca ilçemiz; güney batısında Varto ile Muş yolu itibarıyla
ulaşım kaydederek yaklaşık 160 km uzaklıkta sınır oluşturmakta, Korkut ilçe merkezine
ise aynı güzergâh üzerinden ulaşım sağlanmak-ta olup yaklaşık mesafe 70 km dir.
Hasköy ilçesine uzaklık ise 85 km dir. İlçemizin doğusunda Malazgirt, batısında
Varto, kuzeyinde Hınıs, güneyinde ise Ahlat ilçeleri yer almaktadır.
Arazi yapısı belli başlı birkaç köy
dışında düzgün ve engebesizdir. Şehir merkezi ve köyler arasında ulaşım kolay
olup il yolu dışındaki köyler ile şehir merkezi arasındaki yollar genellikle
stabilizedir.
İlçemiz Doğu Anadolu’ya özgü iklim
yapısına sahip olup; yazları sıcak ve kurak, kışları soğuk ve kar yağışlıdır.
İlçemiz 1.706 km 2 yüzölçümüne sahip olup deniz seviyesinden yüksekliği 1.480 m
dir.
NÜFUS
2014 Yılı sonu itibarıyla Şehir Merkezinde
25.345, Köylerde ve Beldelerde 57.921 olmak üzere İlçemizin toplam nüfus 83.266
kişidir. Yurt dışında ve özelikle batı illerimize göç oldukça fazladır.
İDARİ YAPI
İlçede Bulanık Belediyesi ve 6 Belde olmak
üzere toplam 7 Belediye mevcuttur. Merkezde 9 Mahalle, 56 köy bulunmaktadır.
SOSYAL YAPI
İlçemiz Merkezi ve köylerinde yaşayan halkın
büyük bir bölümü Çiftçilik ve ondan sağladığı gelirler ile geçim ve yaşantısını
sürdürmektedir. Sosyal yaşam ve ilişkilerde söz konusu olan yeniliklere kolayca
uyum sağlamaktadır. İlçemizde iş ve çalışma hayatını etkileyebilecek işyerleri
bulunmamaktadır. İlçe Merkezinde Kurulu olan bir adet Bilacan Süt
Fabrikası mevcuttur. İlçede klasik konut tipleri ve işyerleri dışında konut ve
işyeri bulunmamaktadır.
EĞİTİM
2010-2011 Eğitim Öğretim döneminde Eğitim
hizmetleri 1 Adet Halk Eğitimi Merkezi Müdürlüğü, 5 Adet Ortaöğretim Okulu, 3
Adet Yatılı İlköğretim Bölge Okulu ve 65 adet İlköğretim Okulu ile
yürütülmektedir. Liselerde: 851, İlköğretim Okullarında: 7232 olmak üzere
Toplam: 8083 öğrencimiz eğitim görmektedir. İlçemizde eğitim öğretim oranı
%93'dür. İlköğretim Okulu bitirenlerin nüfusa oranı %65, Lise
mezunlarının %40 ve Yüksek Okul mezunlarının ise %15'dir.
EKONOMİ
İlçemizde ekilebilir alan mevcut boş
arazinin yarıya yakınını oluşturduğundan genellikle tarımla uğraşılmaktadır.
Yine arazinin diğer kısmının çayır ve niteliğindeki arazi olduğundan ikinci
planda hayvancılık yapılmaktadır. İlçe merkezi ve köylerde yapılan
hayvancılıktan elde edilen süt; ihtiyaçlarının giderilmesi dışında ilçemizde
bulunan özel bir mandırada değerlendirilmektedir. İlçe sınırları içerisinde
toplam arazi 162.500 Hektar olup; Devletçe sulanan arazi: 37.600 dekar, Halkça
sulanan alan: 76.300 dekar, sulanmayan arazi ise: 412.485 dekardır. Ayrıca
Meraya ayrılan arazi: 522.560 dekar, yayla: 250.000 dekar, çayır: 175.435
dekar, Bağ- Bahçe: 11.131 dekar, orman: 27.025 dekar, yerleşim alanı ise:
112.464 dekardır. Arazi yapısı ve iklim şartları dolayısıyla tarımsal olarak
buğday, arpa, ayçiçeği, az miktarda mercimek, yemlik baklagiller ve son
yıllarda artarak devam eden şeker pancarı tarımı yapılmaktadır. Ayrıca yemlik
baklagiller ve yonca yetiştirilmektedir.
Hayvancılık alanında ağırlıkta büyükbaş
hayvancılık yapılmaktadır. Ticaretten çok ihtiyaçların karşılanmasını sağlamak
amacıyla hayvan yetiştirilir. İhtiyacın fazlası elde edilen hayvansal ürün
fazlası süt olarak ilçeye yakın bin alanda bulunan mandırada değerlendirilerek
bu şekilde cüzi miktarda gelir elde edilir. Küçükbaş hayvancılıkta bu amaçla
yapılır. Yetiştirme itibariyle 60.000 adetle ilk sırayı sığır
yetiştiriciliği alırken, 300.000.koyun ve keçi, 2.058 adetle tek
tırnaklılar ve miktar olarak fazla olup hemen her evde yetiştirilen
kanatlılarda yer almaktadır. Ayrıca ilçemize bağlı köylerde arıcılık artış
kaydederek devam etmektedir.
ULAŞTIRMA VE ALTYAPI
İlçenin Muş’a uzaklığı 105 km. dir. Yılın
her mevsiminde ulaşım kolaylıkla sağlanmaktadır.
MAHALLİ İDARELER
İlçemizde 1 Merkez Belediye Bulanık
Belediyesi 6 Belde (Sarıpınar Belediyesi, Rüstemgedik Belediyesi, Uzgörür
Belediyesi, Erentepe Belediyesi, Elmakaya Belediyesi ve Yoncalı Belediyesi)
mevcuttur. 56 adet köy ve 9 adet mahallemiz vardır. Ayrıca Bulanık İlçesi
Köylerine Hizmet Götürme Birliği vardır.
Daha detaylı bilgiler için Bulanık
Kaymakamlığımızın http://www.bulanik.gov.tr internet sitesini ziyaret edebilirsiniz.
