Muş’un ilkçağ tarihi gibi kültür tarihi de
Urartularla başlar. Muş kültür tarihinin Urartulardan önceki devirleri gün
ışığına çıkarılmamıştır. Urartuların tarih sahnesinden silinişinden sonra,
Muş’un da dâhil olduğu Doğu Anadolu’nun yüksek platolarında yaşayan mahalli
halklar orijinal bir kültür oluşturmamıştır. Doğunun Pers Kültürü tesiri
altında kalmıştır. Hıristiyanlığın yayılışı bölgenin kültüründe köklü bir
değişiklik yaratmıştır. Türklerin hâkimiyetinden sonra Türk-İslam kültürü yayılmaya
başlamış ve zaman içinde tek kültür durumuna gelmiştir.
Malazgirt Savaşı Anadolu’nun Türkleşmesine
yol açarak kültür tarihinde yeni bir sayfa açmıştır. Muş ve çevresi
Malazgirt’ten günümüze yaklaşık 1000 yıldır Türk-İslam kültürü etkisinde
yaşamaktadır. Muş’un zengin kültür mirasının, özellikle Türk-İslam devirlerine
ait önemli bir bölümü ayaktadır ve bu miras, Muş’un köklü tarihinin sembolüdür.
Ören yerleri camiler, türbeler, kaleler, hamamlar, köprüler ve çeşmeler bu
mirasın mimari örneklerini oluştururlar. Arkeolojik kazılarda ortaya çıkarılan
zengin buluntular ise Ankara Anadolu Medeniyetleri, Erzurum, Van ve Diyarbakır
müzelerinde sergilenmektedir.
